Interview by Architecture & Design Magazine, March 2023
Kunst in de interieurstijlgids. Een rubriek met ruimte voor kunst, het verhaal achter de kunst(enaar) en de ambitie van de kunst.
Deze editie: Astrid Verhoef.
Tekt: Marieke Pool
LIEFDE VOOR DE NATUUR
‘Mijn twee zussen en ik zijn heel liefdevol opgevoed door onze twee hardwerkende ouders. Hoewel we in hartje Amsterdam woonden, waren we veel in de natuur te vinden. Ik heb mijn liefde voor de natuur dus met de paplepel ingegoten gekregen, vooral vanuit mijn moeder. ’s Zomers bleven we in Nederland, maar we gingen wel elke winter skiën. Als kind vond ik de weg naar onze bestemming vanwege het veranderende landschap al geweldig. Die bergen, ik vond -en vind- ze zo machtig en indrukwekkend. Het voelt alsof de natuur me als mens op mijn nederige plek zet.’
‘Mijn twee zussen en ik zijn heel liefdevol opgevoed door onze twee hardwerkende ouders. Hoewel we in hartje Amsterdam woonden, waren we veel in de natuur te vinden. Ik heb mijn liefde voor de natuur dus met de paplepel ingegoten gekregen, vooral vanuit mijn moeder. ’s Zomers bleven we in Nederland, maar we gingen wel elke winter skiën. Als kind vond ik de weg naar onze bestemming vanwege het veranderende landschap al geweldig. Die bergen, ik vond -en vind- ze zo machtig en indrukwekkend. Het voelt alsof de natuur me als mens op mijn nederige plek zet.’
FOTOGRAFIE ALS UITLAATKLEP VOOR FANTASIE
Astrid wilde als klein meisje graag schilderes worden, maar ze besefte echter al snel dat ze hier niet voldoende talent voor had. ‘Maar ik wilde wel graag iets doen vanuit mijn fantasie. Toen ik op mijn veertiende bedacht dat fotografie weleens mijn uitlaatklep zou kunnen zijn, besloot ik een camera voor mijn verjaardag te vragen. Eenmaal in mijn bezit liet ik deze camera niet meer los. Wat me vooral aantrok was de natuur buiten de stad en kleine plekjes van natuur in Amsterdam. De liefde voor natuur is mij met de paplepel ingegoten door vakanties in de bergen en wandel- en fietstochten in Nederland, vooral vanuit mijn moeder. Toen ik na het vwo naar de kunstacademie ging, voelde dat als thuiskomen.
Hoewel ik in de eerste jaren ook les kreeg in vakken als modeltekenen, metaalbewerking en schilderen, wilde ik zo snel mogelijk de focus honderd procent op fotografie richten. Ik heb de opleiding als geweldig ervaren en heb er een enorm leuke tijd gehad. De fijne medestudenten hebben daar zeker een grote rol in gespeeld, niet alleen qua gezelligheid maar vooral ook door de reflectie en werkbesprekingen die we met elkaar hadden.’
Astrid wilde als klein meisje graag schilderes worden, maar ze besefte echter al snel dat ze hier niet voldoende talent voor had. ‘Maar ik wilde wel graag iets doen vanuit mijn fantasie. Toen ik op mijn veertiende bedacht dat fotografie weleens mijn uitlaatklep zou kunnen zijn, besloot ik een camera voor mijn verjaardag te vragen. Eenmaal in mijn bezit liet ik deze camera niet meer los. Wat me vooral aantrok was de natuur buiten de stad en kleine plekjes van natuur in Amsterdam. De liefde voor natuur is mij met de paplepel ingegoten door vakanties in de bergen en wandel- en fietstochten in Nederland, vooral vanuit mijn moeder. Toen ik na het vwo naar de kunstacademie ging, voelde dat als thuiskomen.
Hoewel ik in de eerste jaren ook les kreeg in vakken als modeltekenen, metaalbewerking en schilderen, wilde ik zo snel mogelijk de focus honderd procent op fotografie richten. Ik heb de opleiding als geweldig ervaren en heb er een enorm leuke tijd gehad. De fijne medestudenten hebben daar zeker een grote rol in gespeeld, niet alleen qua gezelligheid maar vooral ook door de reflectie en werkbesprekingen die we met elkaar hadden.’
NA JAREN OPNIEUW BEGONNEN
‘Op de kunstacademie leerde je in die tijd weinig over ondernemerschap. Ik had dan ook geluk dat mijn werk op de afstudeerexpositie in de smaak viel van een galeriehouder in Rotterdam. Tijdens mijn studie en ongeveer 8 jaar daarna lag mijn focus op landschapsfotografie, mede geïnspireerd door klassiekers als Ansel Adams. Tot ik rond 2006 merkte dat die landschapsfotografie voor mij niet persoonlijk genoeg was, ik wilde meer verhalend fotograferen en meer ruimte creëren voor mijn verbeelding. Ik heb toen alles stilgelegd en ben helemaal opnieuw begonnen, dat was niet makkelijk. Op de kunstacademie heb ik geleerd een plan te maken voordat je met de uitvoering begint, het voelde voor mij op dat moment niet natuurlijk om iets in eerste instantie met woorden te omschrijven terwijl ik me juist beeldend wilde uiten. Het idee van tevoren een verantwoording of uitleg van je beelden te geven, ervaarde ik als een beperking van mogelijkheden. Ik wilde in vrijheid creëren en ideeën uit het onderbewuste de kans geven een verhaal te vertellen om daarna te analyseren wat dat verhaal is. Voor mij was het bovendien belangrijk om de schijnbare realiteit niet voor vanzelfsprekend aan te nemen. Door objecten en ideeën in een andere context te plaatsen dan we gewend zijn, kunnen ze een nieuwe betekenis krijgen. Een vrijere manier van kijken zorgt voor een wereld van mogelijkheden. Daarvoor is het belangrijk om zonder vooringenomenheid naar de wereld te kunnen kijken. Het eerste zichtbare resultaat van deze ommekeer was mijn Pause-Play collectie.’
‘Op de kunstacademie leerde je in die tijd weinig over ondernemerschap. Ik had dan ook geluk dat mijn werk op de afstudeerexpositie in de smaak viel van een galeriehouder in Rotterdam. Tijdens mijn studie en ongeveer 8 jaar daarna lag mijn focus op landschapsfotografie, mede geïnspireerd door klassiekers als Ansel Adams. Tot ik rond 2006 merkte dat die landschapsfotografie voor mij niet persoonlijk genoeg was, ik wilde meer verhalend fotograferen en meer ruimte creëren voor mijn verbeelding. Ik heb toen alles stilgelegd en ben helemaal opnieuw begonnen, dat was niet makkelijk. Op de kunstacademie heb ik geleerd een plan te maken voordat je met de uitvoering begint, het voelde voor mij op dat moment niet natuurlijk om iets in eerste instantie met woorden te omschrijven terwijl ik me juist beeldend wilde uiten. Het idee van tevoren een verantwoording of uitleg van je beelden te geven, ervaarde ik als een beperking van mogelijkheden. Ik wilde in vrijheid creëren en ideeën uit het onderbewuste de kans geven een verhaal te vertellen om daarna te analyseren wat dat verhaal is. Voor mij was het bovendien belangrijk om de schijnbare realiteit niet voor vanzelfsprekend aan te nemen. Door objecten en ideeën in een andere context te plaatsen dan we gewend zijn, kunnen ze een nieuwe betekenis krijgen. Een vrijere manier van kijken zorgt voor een wereld van mogelijkheden. Daarvoor is het belangrijk om zonder vooringenomenheid naar de wereld te kunnen kijken. Het eerste zichtbare resultaat van deze ommekeer was mijn Pause-Play collectie.’
ONAANGEPAST
‘Toen een vriend van mij, Bernard Wesseling, een paar jaar na deze verandering het boek Portret van een Onaangepaste aankondigde en mij het manuscript liet lezen, raakte ik enorm geïnspireerd. Het verhaal gaat over iemand die zich niet thuis voelt in de maatschappij, omdat hij niet in het voor geplaveide straatje past. Hierdoor is het voor de hoofdpersoon moeilijk om geluk te vinden en tegelijkertijd voelt hij trots voor het feit dat hij het op zijn eigen manier doet. De beelden die ik, in een half jaar tijd, voor dit project (Unadapted, red.) gemaakt heb, zijn geen illustraties bij het verhaal, maar vooral geïnspireerd door het verhaal. Na Unadapted kwam Urbanite, een serie over een stedeling die tussen de moderne beschaving en de natuur in staat. De verhouding tussen mens en natuur loopt sindsdien als een rode draad door mijn werk. In de tijd waarin we leven, met alles wat we van onszelf en elkaar verlangen of denken te moeten doen op het gebied van ambities en onze online identiteit, lijkt onze afstand tot de natuur steeds groter te worden. Een van de meest interessante vragen is dan wat er gebeurt met onze identiteit als we onszelf plaatsen in een omgeving die daar niet op reageert. Dat is wat ik probeer te verbeelden. Meestal werk ik daarvoor alleen, omdat dan de band met het landschap het meest intens te beleven is. Ik vind het echt heerlijk om in de duinen te zijn, de zon op mijn huid te voelen en mijn handen in het zand te steken om te voelen waar de korrels mijn hand raken. Het is zo’n wonder dat we dat kunnen voelen zodra we ons daar bewust van zijn.’
‘Toen een vriend van mij, Bernard Wesseling, een paar jaar na deze verandering het boek Portret van een Onaangepaste aankondigde en mij het manuscript liet lezen, raakte ik enorm geïnspireerd. Het verhaal gaat over iemand die zich niet thuis voelt in de maatschappij, omdat hij niet in het voor geplaveide straatje past. Hierdoor is het voor de hoofdpersoon moeilijk om geluk te vinden en tegelijkertijd voelt hij trots voor het feit dat hij het op zijn eigen manier doet. De beelden die ik, in een half jaar tijd, voor dit project (Unadapted, red.) gemaakt heb, zijn geen illustraties bij het verhaal, maar vooral geïnspireerd door het verhaal. Na Unadapted kwam Urbanite, een serie over een stedeling die tussen de moderne beschaving en de natuur in staat. De verhouding tussen mens en natuur loopt sindsdien als een rode draad door mijn werk. In de tijd waarin we leven, met alles wat we van onszelf en elkaar verlangen of denken te moeten doen op het gebied van ambities en onze online identiteit, lijkt onze afstand tot de natuur steeds groter te worden. Een van de meest interessante vragen is dan wat er gebeurt met onze identiteit als we onszelf plaatsen in een omgeving die daar niet op reageert. Dat is wat ik probeer te verbeelden. Meestal werk ik daarvoor alleen, omdat dan de band met het landschap het meest intens te beleven is. Ik vind het echt heerlijk om in de duinen te zijn, de zon op mijn huid te voelen en mijn handen in het zand te steken om te voelen waar de korrels mijn hand raken. Het is zo’n wonder dat we dat kunnen voelen zodra we ons daar bewust van zijn.’
VERBEELDING CENTRAAL
‘Met de series Inscapes en Human//Nature is het onderzoek naar onze relatie met de natuur verder ontwikkeld. Daar waar Urbanite nog het gebruik van zeer herkenbare objecten als computermuizen en koffers liet zien, is de metafoor van de moderne maatschappij verschoven naar vormen en schijnbaar kunstmatige ingrepen in het landschap. De centrale figuur lijkt soms een werkelijke verbonden te zijn met het landschap, maar soms ook niet op haar plek te zijn, getekend door sporen van moderniteit. Het karakter in de Human//Nature serie (in progress, red.) omschrijf ik graag als iemand met een urge to control and a desire for synergy.’ ‘Het heeft mijn voorkeur dat een beeld niet kant en klaar is. Een beeld doet mij altijd meer als het een vraag stelt dan wanneer het een antwoord geeft. Het is fijn als mensen met hun eigen verbeelding een verhaal kunnen maken. Zo ontstaat er iets unieks tussen een kunstwerk en de kijker. Natuurlijk kan ik wel wat vertellen over mijn verhaal bij de beelden, maar als je er iets anders in ziet, vind ik dat minstens zo interessant. Het stimuleren van verbeelding is misschien wel het mooiste en het belangrijkste dat ik hoop te bereiken’.
‘Met de series Inscapes en Human//Nature is het onderzoek naar onze relatie met de natuur verder ontwikkeld. Daar waar Urbanite nog het gebruik van zeer herkenbare objecten als computermuizen en koffers liet zien, is de metafoor van de moderne maatschappij verschoven naar vormen en schijnbaar kunstmatige ingrepen in het landschap. De centrale figuur lijkt soms een werkelijke verbonden te zijn met het landschap, maar soms ook niet op haar plek te zijn, getekend door sporen van moderniteit. Het karakter in de Human//Nature serie (in progress, red.) omschrijf ik graag als iemand met een urge to control and a desire for synergy.’ ‘Het heeft mijn voorkeur dat een beeld niet kant en klaar is. Een beeld doet mij altijd meer als het een vraag stelt dan wanneer het een antwoord geeft. Het is fijn als mensen met hun eigen verbeelding een verhaal kunnen maken. Zo ontstaat er iets unieks tussen een kunstwerk en de kijker. Natuurlijk kan ik wel wat vertellen over mijn verhaal bij de beelden, maar als je er iets anders in ziet, vind ik dat minstens zo interessant. Het stimuleren van verbeelding is misschien wel het mooiste en het belangrijkste dat ik hoop te bereiken’.
Op de website van Astrid Verhoef staat haar portfolio met tien indrukwekkende collecties. Bekijk via deze link www.astridverhoef.nl/portfolio Astrids surrealistische weerspiegeling van de werkelijkheid.
Daar krijg je geen spijt van!