Interview by Pf Fotografie Magazine, April 2024
scroll down to read full article in text format
VERBINDING MET DE NATUUR ALS THERAPIE
Astrid Verhoef maakt foto’s waarin ze haar verbinding met de natuurlijke wereld onderzoekt. Ze plaatst zichzelf in desolate landschappen, als een anoniem personage dat connectie en innerlijke rust vindt in de natuur. Vaak zijn de wortels in het moderne leven nog voelbaar zijn in de vorm van een kunstmatig ingrediënt. “Het zijn allemaal uitingen van mijn gevoel, waarbij ik het contrast tussen de natuur en menselijke aanwezigheid benadruk. Tegelijkertijd zijn het vredige momenten van rust en bezinning. Ik hoop dat mijn beelden dat ook uitstralen.”
door: Madeleine Rood
Voor haar foto’s reist Astrid Verhoef naar afgelegen en desolate landschappen. Bij voorkeur gaat ze alleen, naar woestijnen in het zuidwesten van de VS of in Australië. Ze fotografeert ook graag in Spaanse woestijnen, op Fuertaventura, de Veluwe en de Waddeneilanden. Die verlaten natuurgebieden vormen het decor van veel van haar foto’s.
De liefde voor de natuur is haar met de paplepel ingegoten. “Vooral door mijn moeder. Vroeger fietsten en wandelden we veel. In de winter gingen we altijd skiën. Dan wandelden we ook altijd een dag door de sneeuw en de bossen. Dat is van grote invloed geweest op mij. Als ik reis, bezoek het liefst alleen natuur en dan bij voorkeur afgelegen plekken. Ik woon in Amsterdam, houd van de stad en van andere steden, maar de natuur lonkt altijd. Ik fotografeer graag op plekken waar je het als mens alleen niet lang vol zou houden. Dat geeft een gevoel van kwetsbaarheid. We zijn als mens graag in controle over onze situatie en dit soort landschappen staan dat niet per se toe. Ik voel me dan op mijn plek gezet door de natuur. Dat is voor mij een belangrijk gevoel. In de natuur bestaat mijn ego niet, ik word er heel nederig van. Op deze plekken ervaar ik wat echt belangrijk is en waar je geluk vandaan haalt. Ik heb niet veel nodig om dat te voelen. In de moderne maatschappij zijn we vaak bezig met ambitie, wat het doel is van je leven en hoe je je online identiteit neerzet. Ik vind het fijn om in een omgeving te staan die niet reageert op die online identiteit. Ik hoop dat kijkers gaan nadenken over hun eigen connectie met de natuur en dat het hun verbeelding op gang brengt.”
INTUÏTIEF
In haar fotografie werkt Astrid Verhoef met minimalistische composities en dat kan heel goed op dit soort locaties, die uit strakke lijnen bestaan.
In haar fotografie werkt Astrid Verhoef met minimalistische composities en dat kan heel goed op dit soort locaties, die uit strakke lijnen bestaan.
Ze werkt vaak intuïtief. Zoals ze ook zwart-wit is gaan fotograferen, omdat ze op een ochtend wakker werd met het idee dat ze dat moest doen. Haar ideeën ontstaan soms ter plekke. Ze heeft dan ook altijd touw, een hoepel, duct tape, ballonnen, papier en een pak of een morphsuit bij zich, een pak dat nauwsluitend om het lichaam zit. Dan gaat ze aan de slag, bij voorkeur alleen en met de zelfontspanner. “Mijn ideeën ontstaan ook vaak op mijn balkon, als ik met een muziekje in de zon zit. Dan keer ik naar binnen, met mijn ogen dicht en probeer te denken zonder beperkingen. Verbeelding is een belangrijk onderdeel van mijn fotografie. Want in verbeelding is alles mogelijk. Ik heb de vrijheid daarvan nodig om keuzes te kunnen maken.”
Dat ging anders toen ze in Utrecht op de Kunstacademie zat. “Daar moest je eerst een concept maken voor je wat ging uitvoeren en moest je je plan beschrijven. Dat vond ik lastig, want ik wilde me uiten in beelden. Ik zeg niet dat die manier van werken op de Kunstacademie verkeerd was, maar voor mij voelde het alsof ik met woorden grenzen stelde aan mijn verbeelding.” Na jaren van pure landschapsfotografie begon ze opnieuw. “Elk idee mocht bestaan en ik ging dat gewoon doen. De ideeën die toen opkwamen, ben ik gaan uitproberen met mezelf in beeld. Ik werkte met de zelfontspanner en kon dat in alle vrijheid doen, zonder iemand te moeten vertellen wat mijn plan was. Pas later, als ik een beeld goed vond, deelde ik het. Gaandeweg voelde ik me meer op mijn gemak en merkte ik dat de verhouding tussen mens en natuur een terugkerend thema in mijn werk was. Dat kwam voort uit die vrijheid.”
SUREALISME
Zo sloop ook het surrealisme in haar beelden. “Surrealisme is eigenlijk dat je dingen buiten hun context kunt zien. Alles kan alles zijn, het is een organisch gegeven. Ik vind het belangrijk om te blijven nadenken over definities en contexten die zijn aangeleerd. Alles kan iets anders zijn dan in eerste instantie lijkt. Als je daarvoor open staat, kun je het op meer vlakken toepassen. Ik ervaar dat als heel waardevol in het algemeen: als je mensen ontmoet, je in bepaalde situaties terecht komt en je belangrijke keuzes moet maken in het leven.”
En zo gaat ze in de desolate landschappen bijvoorbeeld met papierrollen aan de slag, die gewoonlijk in fotostudio’s als achtergrond worden gebruikt. Bij haar worden het lange, strakke rokken of hoeden. Touw wordt een horizon of een driehoek en hoepel een geometrische figuur, die je blik op de wereld verandert.
In haar foto’s komt meestal haar verbinding met de natuur aan de orde. Zoals haar foto uit de serie Inscapes, waarin zijzelf springt, terwijl ze met een touw verbonden is aan een boom vol vogels. “Soms wacht een idee op de juiste plek. Dan zie ik opeens een plek of boom waarbij ik dat idee kan uitvoeren. Dat gebeurde met deze foto in Australië. Soms ontstaat een idee ter plekke. Dan ben ik blij dat ik altijd mijn camera en mijn spullen bij me heb.”
Haar foto’s worden steeds minimalistischer, met meer geometrische vormen. Ook worden haar figuren (meestal zijzelf) anoniemer. Hiermee benadrukt ze het contrast tussen de menselijke aanwezigheid en de natuur.
Haar fotografie is een ode aan de verbeelding, maar tevens werkt het als therapie: “Ook al is dat een cliché, ik heb fotografie nodig. Als ik ergens aan het fotograferen ben, bereik ik momenten van rust. Dan heb ik niks anders nodig om intens gelukkig te zijn. Daar kan ik alles loslaten en is de rest niet zo belangrijk meer. Daarna wil ik de beelden natuurlijk delen. Het liefst mooi geprint op barietpapier. Als ik mijn foto’s voor het eerst geprint zie, kan ik echt emotioneel worden. Dan bestaan ze pas echt.”
"In de natuur bestaat mijn ego niet, ik word er heel nederig van"
Astrid Verhoef (1973) woont en werkt in Amsterdam. Ze volgde de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Ze exposeerde van Berlijn en Milaan tot New York en Tokyo. Haar werk is opgenomen in de collectie van de Société Nationale des Beaux Arts in Parijs.
Koster Fine Art Gallery presenteert in samenwerking met Atelier K84 van 5 april t/m 11 mei 2024 een solo-expositie van haar serie ‘Human//Nature’